تحلیل مقایسه‌ای اثر شدت باران و شیب پلات‌های آزمایشگاهی بر مؤلفه‌های فرسایش ناشی از اثر قطره‌های باران (RIIE)

Authors

  • سیدحمیدرضا صادقی استاد گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکدة منابع‌طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور
  • محبوبه کیانی هرچگانی دانشجوی دکتری گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکدة منابع‌طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور
Abstract:

جدایش پاشمانی و انتقال ذرات خاک به‌وسیلة اثر قطره‌های باران در خاک سطحی شروع روند فرسایش آبی محسوب می‌شود. این در حالی است که به تحلیل فرایندی و اثر عوامل مختلف روی آن کمتر توجه شده است. به‌همین منظور پژوهش حاضر با هدف تحلیل مقایسه‌ای اثر شیب و شدت باران بر مؤلفه‌های فرسایش ناشی از اثر قطره‌های باران (RIIE) در خاک لوم رسی شنی در مقیاس آزمایشگاهی برنامه‌ریزی شد. برای این کار، 81 آزمایش شبیه‌سازی بارش در پلات‌های 1×6 متر در شیب‌های 5، 15 و 25 درصد متناسب با شرایط فعلی منطقه و در شدت‌های 30، 60 و 90 میلی‌متر بر ساعت با استفاده از منحنی شدت، مدت و فراوانی منطقه و در سه تکرار با شبیه‌ساز باران و در بالادست و پایین‌دست فنجان پاشمان مورگان و در سه موقعیت بالادست، وسط و پایین‌دست پلات‌ها صورت گرفت. طبق نتایج پژوهش حاضر، تأثیرپذیری تمامی متغیرهای مورد بررسی شامل پاشمان بالادست و پایین‌دست و پاشمان کل و خالص ناشی از شدت بارش و تغییرات مکانی در سطح 99 درصد معنا‌دار بود. تنها تأثیر تغییرات مکانی بر پاشمان خالص معنا‌دار نبود (13/0 ≥ P). همچنین تحلیل نتایج، بر نبود اثر معنا‌دار شیب بر متغیرها (11/0 ≥ P) به جز پاشمان خالص (01/0 P ≤) دلالت داشته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل مقایسه ای اثر شدت باران و شیب پلات های آزمایشگاهی بر مؤلفه های فرسایش ناشی از اثر قطره های باران (riie)

جدایش پاشمانی و انتقال ذرات خاک به وسیلة اثر قطره های باران در خاک سطحی شروع روند فرسایش آبی محسوب می شود. این در حالی است که به تحلیل فرایندی و اثر عوامل مختلف روی آن کمتر توجه شده است. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف تحلیل مقایسه ای اثر شیب و شدت باران بر مؤلفه های فرسایش ناشی از اثر قطره های باران (riie) در خاک لوم رسی شنی در مقیاس آزمایشگاهی برنامه ریزی شد. برای این کار، 81 آزمایش شبیه سازی...

full text

اثر رگبارهای متوالی بر مولفه‌های فرسایش پاشمانی طی دو شدت مختلف بارندگی در شرایط آزمایشگاهی

واضح است که هیچ فرسایشی اتفاق نمی‏افتد مگر اینکه ابتدا جدایش توسط قطرات باران یا رواناب رخ دهد. فرسایش ناشی از اثر قطرات باران (RIIE) در نتیجۀ انرژی قطرات باران اتفاق می‏افتد. بدین‌منظور مجموعه‏ای از آزمایش‏ها برای بررسی اثر رگبارهای متوالی بر مؤلفه‏های RIIE (مانند پاشمان بالادست، پاشمان پایین‏دست، پاشمان خالص، پاشمان کل و نسبت پاشمان بالادست/پایین‏دست) برنامه‏ریزی شد. آزمایش‏ها تحت شدت‏های بار...

full text

اثر پلی‌اکریل آمید بر نرخ فرسایش پاشمانی در خاک ‏های مختلف با استفاده از شبیه‌ساز باران

فرسایش پاشمانی، نخستین مرحله در فرایند فرسایش، نتیجه بمباران سطح خاک به وسیله قطرات باران است. قطرات باران در هنگام برخورد به سطح خاکْ ذرات خاک را جابه ‏جا و ساختمان خاک را تخریب می‏کنند. در این تحقیق به بررسی تأثیر مقادیر مختلف پلی ‏اکریل‏ آمید (0، 2، 4، و 6 کیلوگرم بر هکتار) بر مقدار فرسایش پاشمانی در سه بافت رسی، سیلتی رس، و شنی رسی لوم تحت شدت بارندگی 95 میلی‏متر در ساعت با استفاده از باران‌...

full text

اثر کاربری زمین بر رواناب و رسوب تولیدی در شیب و شدت‌های مختلف باران با استفاده از دستگاه شبیه‌ساز باران در حوضه‌ی آبخیز خانقاه سرخ

آب و خاک از مهم‌ترین منابع طبیعی هر کشور است. فرسایش خاک خطری برای رفاه انسان و حتی حیات او دانسته می‌شود. این پژوهش با هدف ارزیابی نقش کاربری زمین بر رواناب و رسوب تولیدی، در حوضه‌ی آبخیز خانقاه سرخ شهرستان ارومیه انجام شد. از روی نقشه‌ی DEM منطقه، و با درنظرگرفتن شرایط استقرار دستگاه شبیه‌ساز باران، دو شیب 0 تا 13 و 13 تا 25%  انتخاب شدند. با بررسی منحنی شدت- مدت- فراوانی منطقه، دو شدت بارندگ...

full text

تأثیر همزمان وزش باد و بارش باران بر پارامترهای هیدرولیکی جریان ورقه‌ای و شدت فرسایش بین‌شیاری

چکیده سابقه و هدف: بسیاری از رگبارهای طبیعی با وزش باد همراه است. این در حالی است که تاکنون پژوهش جامعی در زمینه نقش باد در فرسایش ناشی از باران در شرایط آزمایشگاهی در ایران گزارش نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سرعت‌های مختلف باد در تقابل با شدت‌های مختلف باران بر پارامترهای هیدرولیکی جریان ورقه‌ای و همچنین شدت فرسایش بین‌شیاری در چند خاک زراعی انجام شد. به این منظور، از یک دستگاه شبیه...

full text

تأثیر باران متأثر از باد بر فرسایش بین‌شیاری با استفاده از دستگاه شبیه‌ساز همزمان باد، باران و رواناب

رگبارهای شدید و فرساینده، به‌طور معمول با وزش بادهای تند همراه است. هرچند شناخت اثرات متقابل باران و باد اهمیت ویژه­ای در پژوهش‌های فرسایش خاک دارد، ولی تاکنون مطالعه جامعی در این زمینه و در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی انجام نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی فرسایش بین­شیاری ناشی از باران در حضور سرعت­های مختلف باد بر روی چند خاک زراعی با استفاده از شبیه­ساز همزمان باد، باران و رواناب انجام شد. ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 4

pages  631- 640

publication date 2015-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023